Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που συνυπογράφει ερευνήτρια του Πανεπιστημίου του Waterloo, οι γονείς μικρών παιδιών με ευερέθιστο ή πληθωρικό ταμπεραμέντο θα μπορούσαν να προσαρμόσουν τον τρόπο ανατροφής τους ώστε να βοηθήσουν να μετριάσουν την πιθανή ανάπτυξη της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) στο παιδί τους.
Οι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι γνωρίζουν ότι η ιδιοσυγκρασία, η γονική μέριμνα και οι εκτελεστικές λειτουργίες του εγκεφάλου είναι αλληλένδετοι παράγοντες για την ανάπτυξη συμπτωμάτων ΔΕΠΥ σε όλη την παιδική ηλικία. Όμως, η μελέτη διαπίστωσε συγκεκριμένους παράγοντες που προβλέπουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων ΔΕΠΥ, επισημαίνοντας τη σημασία της έγκαιρης στοχευμένης παρέμβασης.
«Μια συλλογή πρώιμων χαρακτηριστικών που αποκαλούμε πληθωρικότητα στην ιδιοσυγκρασία των παιδιών, όπως ο υψηλός ενθουσιασμός, η περιέργεια και οι θετικές αντιδράσεις σε άγνωστους ανθρώπους και περιβάλλοντα, σε συνδυασμό με οικογενειακούς παράγοντες μπορεί να προδιαθέτουν ορισμένα παιδιά να αναπτύξουν συμπτώματα ΔΕΠΥ. Αυτή η εργασία δείχνει ότι οι γονείς μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν να σπάσουν τα μονοπάτια που οδηγούν στη ΔΕΠΥ μέσω πιο κατευθυντικών και δεσμευτικών συμπεριφορών γονικής μέριμνας, όπως η καθοδήγηση του παιδιού με λεκτικές και σωματικές υποδείξεις καθώς συναντά νέες καταστάσεις», δήλωσε η Dr. Heather Henderson, καθηγήτρια αναπτυξιακής ψυχολογίας στο Waterloo και συν-συγγραφέας της μελέτης.
Ενώ η πληθωρικότητα στα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορεί να είναι πολύ θετική, η έρευνα δείχνει ότι τα πληθωρικά παιδιά μπορεί επίσης να έχουν δυσκολίες με την αυτορρύθμιση και τις εκτελεστικές λειτουργίες, όπως η μνήμη εργασίας και η ευέλικτη σκέψη.
Παρακολουθώντας 291 παιδιά από την ηλικία των μόλις τεσσάρων μηνών έως τα 15 έτη, οι ερευνητές παρατήρησαν την ιδιοσυγκρασία του παιδιού και τις αλληλεπιδράσεις γονέα-παιδιού στα τρία έτη, αξιολόγησαν την εκτελεστική λειτουργία του παιδιού στα τέσσερα έτη και ανέλυσαν τα συμπτώματα ΔΕΠΥ που ανέφεραν οι γονείς έξι φορές μεταξύ των ηλικιών πέντε και 15 ετών. Η μελέτη διαπίστωσε ότι η ιδιοσυγκρασία και η γονική συμπεριφορά συνεργάζονται για να επηρεάσουν τις αναπτυσσόμενες εκτελεστικές λειτουργίες ενός παιδιού.
Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ αυξάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, όταν ένα παιδί εμφανίζει νωρίς πληθωρικό ταμπεραμέντο, χαμηλές έως φυσιολογικές εκτελεστικές λειτουργίες και όταν λαμβάνει λιγότερο καθοδηγητική και αφοσιωμένη γονική μέριμνα, καθώς το μικρό παιδί περιηγείται σε νέες καταστάσεις.
«Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ συνήθως σταθεροποιούνται από τις ηλικίες πέντε έως εννέα ετών και μειώνονται από τις ηλικίες εννέα έως 15 ετών. Αλλά για προβλέψιμες περιπτώσεις πολύ μικρών παιδιών με πληθωρικό ταμπεραμέντο και λιγότερο κατευθυντική γονική μέριμνα, αυτή η σταθεροποίηση μπορεί να μη συμβεί. Η πιο κατευθυντική γονική μέριμνα, η οποία δεν είναι ελεγκτική αλλά καθοδηγεί το παιδί με λεκτικές και σωματικές υποδείξεις, μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη των αυτορρυθμιστικών δεξιοτήτων του παιδιού και να αποτρέψει την αύξηση των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ», δήλωσε η Henderson.
Πηγή https://uwaterloo.ca/news/media/how-parents-can-help-prevent-development-adhd-symptoms
Nicole E. Lorenzo, Hong N.T. Bui, Kathryn A. Degnan, Jennifer M. McDermott, Heather A. Henderson, Nathan A. Fox, Andrea Chronis-Tuscano. The Developmental Unfolding of ADHD Symptoms from Early Childhood Through Adolescence: Early Effects of Exuberant Temperament, Parenting and Executive Functioning. Research on Child and Adolescent Psychopathology, 2023
Μετάφραση/προσαρμογή: Έφη Καραμπάτου, συνεργάτιδα Κέντρου Μελετών Υπηρεσιών Υγείας, Ιατρική Σχολή Αθήνας
