Όλοι εκτιμούν έναν καλό ύπνο, τόσο αυτοί που ξυπνούν νωρίς όσο και τα νυχτοπούλια. Αλλά παρά τις καλύτερες προθέσεις, ο ποιοτικός ύπνος μπορεί να μας ξεφεύγει, μερικές φορές σε σημείο που μπορεί να συμβάλλει σε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Τώρα, μια πρώτη παγκοσμίως μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας δείχνει ότι ο καλός ύπνος συνδέεται με τον τρόπο με τον οποίο δομείτε την ημέρα σας, με την άσκηση να βρίσκεται στο επίκεντρο της ποιότητας του ύπνου.
Η μελέτη εξέτασε διάφορα στοιχεία της χρήσης του χρόνου και διάφορες πτυχές του ύπνου μεταξύ 1168 παιδιών (μέσος όρος ηλικίας 12 ετών) και 1360 ενηλίκων (τους γονείς τους, μέσος όρος ηλικίας 44 ετών, κυρίως μητέρες) και διαπίστωσε ότι τα παιδιά και οι ενήλικες με υψηλότερα επίπεδα μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας είχαν λιγότερο ταραγμένο ύπνο, μειωμένη κούραση και καλύτερη ποιότητα ύπνου.
Οι αυστραλιανές κατευθυντήριες οδηγίες αναφέρουν ότι οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται περίπου οκτώ ώρες ύπνου τη νύχτα, ενώ τα παιδιά και οι έφηβοι χρειάζονται 8-11 ώρες.
Η ερευνήτρια της UniSA, Dr Lisa Matricciani, λέει ότι η κατανόηση των παραγόντων που επηρεάζουν την ποιότητα του ύπνου είναι ζωτικής σημασίας για την καλή υγεία και ευεξία.
«Παρά τα όσα γνωρίζουμε για τον ύπνο, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να αγωνίζονται να επιτύχουν έναν καλό νυχτερινό ύπνο», λέει η Δρ Matricciani.
«Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται την ποιότητα του ύπνου, τείνουν να επικεντρώνονται σε διορθώσεις αμέσως πριν κοιμηθούν – για παράδειγμα, αποφεύγοντας τις οθόνες, μην τρώγοντας πολύ και αποφεύγοντας το αλκοόλ – αλλά η έρευνά μας κοιτάζει πέρα από αυτό στο φάσμα των δραστηριοτήτων που αναλαμβάνουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Αυτό που βρήκαμε είναι ότι οι δραστηριότητές μας κατά τη διάρκεια της ημέρας συνδέονται με διάφορες πτυχές του ύπνου μας, από την ποιότητά του, την αποτελεσματικότητά του (πόσο χρόνο περνάτε στο κρεβάτι όταν κοιμάστε πραγματικά) και τη συνολική ποσότητα του ύπνου που κοιμόμαστε, μέχρι τα επίπεδα κούρασης κατά τη διάρκεια της ημέρας και το πότε επιλέγουμε να πάμε για ύπνο. Μερικές φορές, οι δραστηριότητες που επιλέγουμε μπορεί να εκτοπίζουν άμεσα τον ύπνο – σκεφτείτε τα παιδιά που παίζουν βιντεοπαιχνίδια μέχρι αργά τη νύχτα – αλλά άλλες φορές, είναι ο τρόπος με τον οποίο περνάμε τις ώρες της ημέρας.
Σε αυτή τη μελέτη δημιουργήσαμε διαφορετικές προσομοιώσεις για να δούμε πώς η επέκταση και ο περιορισμός των πτυχών του χρόνου σχετίζονται με διαφορετικές πτυχές του ύπνου. Διαπιστώσαμε ότι αν τα παιδιά και οι ενήλικες αύξαναν τη μέτρια έως έντονη σωματική δραστηριότητα, θα αισθάνονταν λιγότερο κουρασμένοι και θα είχαν λιγότερο ταραγμένο και καλύτερης ποιότητας ύπνο.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι το να αφιερώσουμε απλά περισσότερο χρόνο για ύπνο προέβλεπε περισσότερο ανήσυχο ύπνο.
Όλοι θέλουν έναν καλό ύπνο. Αν το θέμα είναι απλώς να είμαστε πιο δραστήριοι κατά τη διάρκεια της ημέρας, τότε μπορεί να είναι ένας σχετικά εφικτός στόχος για τους περισσότερους από εμάς».
Lisa Matricciani, Dorothea Dumuid, Ty Stanford, Carol Maher, Paul Bennett, Larisa Bobrovskaya, Andrew Murphy, Tim Olds. Time use and dimensions of healthy sleep: A cross-sectional study of Australian children and adults. Sleep Health, 2024
Μετάφραση/προσαρμογή: Έφη Καραμπάτου, συνεργάτιδα Κέντρου Μελετών Υπηρεσιών Υγείας, Ιατρική Σχολή Αθήνας