To “What Makes Me?” διερευνά εννέα βασικές ικανότητες που κρίνονται απαραίτητες για τη μάθηση και την υγιή ανάπτυξη των παιδιών και των κοινωνιών στις οποίες ζουν, ιδιαίτερα σε μία πραγματικότητα όπως έχει διαμορφωθεί μετά την COVID-19.
Η ενσυναίσθηση, η χαλάρωση και η διάκριση των μοτίβων είναι μεταξύ των εννέα βασικών ικανοτήτων που φαίνονται να είναι απαραίτητες για την επιτυχία των παιδιών στο σχολείο, τη μελλοντική εργασία και τη ζωή τους, σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε σήμερα από το Γραφείο Ερευνών της UNICEF (“UNICEF Office of Research – Innocenti, the Learning for Well-being Foundation”) και το Fetzer Institute.
Αναγνωρίζοντας τον αντίκτυπο της COVID-19 στα παιδιά, η έκθεση υποστηρίζει ότι αυτές οι βασικές ικανότητες κρίνονται ακόμη πιο σημαντικές, ώστε τα παιδιά να αντιμετωπίζουν και να επιλύουν προβλήματα, να διαχειρίζονται το άγχος, να αναπτύσσουν τις δεξιότητες που απαιτούνται για τη μαθησιακή διαδικασία καθώς και την ανοικοδόμηση της κοινωνίας και της οικονομίας, όταν εκείνα ενηλικιωθούν.
Η έκθεση με τίτλο “What Makes Me? Core Capacities for Living and Learning”, η οποία πραγματοποιήθηκε 7-9 Δεκεμβρίου στο “Wise Summit” στη Doha, διαπιστώνει ότι οι βασικές ικανότητες – η διάκριση των μοτίβων, η ενσωμάτωση, η ενσυναίσθηση, η διερεύνηση, η ακρόαση, η παρατήρηση, ο στοχασμός, η χαλάρωση και η αίσθηση– επιτρέπουν στα παιδιά την καλύτερη κατανόηση και αλληλεπίδραση με τον κόσμο καθώς και την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους. Ωστόσο, η έκθεση σημειώνει ότι αυτές οι βασικές ικανότητες υποαξιοποιούνται στις προσπάθειες προαγωγής της ευημερίας και της ανάπτυξης των παιδιών.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι βασικές ικανότητες αντιπροσωπεύουν θεμελιώδεις ανθρώπινες δεξιότητες κι εκφράζονται σε διαφορετικό βαθμό από άτομο σε άτομο. Η μοναδική φύση και ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων είναι εξαιρετικά πολύτιμη και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να προάγεται, να υποστηρίζεται και να προστατεύεται από τα εκπαιδευτικά συστήματα και όχι να διδάσκεται.
«Αυτή η έκθεση υπενθυμίζει σε όλους την επείγουσα ανάγκη να επενδύσουμε ξανά στην πρώιμη παιδική ηλικία αλλά και να επανεξετάσουμε τον τρόπο, με τον οποίο η πρώιμη παιδική ανάπτυξη ενσωματώνεται στα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, στις οικογένειες και τις κοινότητες», δήλωσε η Dr. Najat Maala M’jid, Special Representative of the United Nations Secretary- General on Violence Against Children, η οποία μίλησε στην εκδήλωση έναρξης του “Wise Summit”. «Πρόκειται για μια αλλαγή παραδείγματος με σκοπό την επανεξέταση της προσέγγισή μας στην ανάπτυξη και τα διαθέσιμα συστήματα για τη στήριξη αυτών των βασικών ικανοτήτων».
Στην πλειονότητα των χωρών σε παγκόσμιο επίπεδο για κάθε 10 δολάρια που δαπανώνται για κάθε παιδί, τα 6 έως 9 δολάρια αφορούν την εκπαίδευση, σημειώνει η έκθεση. Πριν την πανδημία της COVID-19, 1 στις 8 χώρες δαπανούσε περισσότερα για την εξυπηρέτηση του χρέους από ό,τι για τις πολιτικές παιδικής πρόνοιας συνολικά. Αναζητώντας τρόπους βελτιστοποίησης πρακτικών για τα αποτελέσματα της παιδικής ανάπτυξης, αυτή η έρευνα συμβάλλει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δημόσιων πολιτικών για τα παιδιά.
“Η COVID-19 είναι η χειρότερη κρίση για τα παιδιά στη διάρκεια της 75ετούς ιστορίας της UNICEF. Τώρα περισσότερο από ποτέ τα παιδιά χρειάζονται αυτές τις δεξιότητες, ώστε να επιτευχθεί αποτελεσματικά η μαθησιακή διαδικασία”, δήλωσε η Διευθύντρια του Γραφείου Ερευνών της “UNICEF – Innocenti”, Gunilla Olsson. «Με βάση τα καλύτερα διαθέσιμα στοιχεία, η παρούσα έρευνα προσδιορίζει τις πιο ελπιδοφόρες πρακτικές που προωθούν και προστατεύουν τις βασικές ικανότητες που χρειάζονται τα παιδιά για να ξεπεράσουν τις αντιξοότητες και να εκπληρώσουν τις δυνατότητές τους», προσέθεσε η Gunilla Olsson.
Τα βασικά ευρήματα από την έκθεση περιλαμβάνουν τα κάτωθι σημεία:
- Τα παιδιά είναι εξοπλισμένα με ικανότητες που υποστηρίζουν τη δια βίου μάθηση και ανάπτυξη. Αυτές οι ικανότητες απαιτείται να προαχθούν και να προστατευθούν.
- Υπάρχουν κρίσιμα παράθυρα ευκαιριών για την ανάπτυξη αυτών των ικανοτήτων στην πρώιμη παιδική ηλικία και την εφηβεία. Η πολιτική, η εκπαιδευτική και η γονική πρακτική οφείλουν να εστιάζουν σε αυτές τις περιόδους.
- Αυτές οι ικανότητες συχνά παραβλέπονται αν και είναι θεμελιώδεις στη βάση τους για την ανάπτυξη πιο περίπλοκων κοινωνικο-συναισθηματικών και ακαδημαϊκών ικανοτήτων.
- Αυτές οι ικανότητες υποστηρίζουν η μία την άλλη, με ορισμένες να λειτουργούν ως «εισιτήριο» για την ανάπτυξη άλλων ικανοτήτων.
- Οι ικανότητες των παιδιών είναι αλληλένδετες με τις ικανότητες των ενηλίκων, οι οποίοι λειτουργούν ως πρότυπα και επιδρούν στην ανάπτυξη των αντίστοιχων ικανοτήτων των παιδιών.
- Μια αξιολόγηση ενός προγράμματος εκπαίδευσης ενσυνειδητότητας οκτώ εβδομάδων για παιδιά ηλικίας 7-9 ετών στην Αγγλία ανέδειξε σημαντικά οφέλη στη συναισθηματική ευεξία και στις μεταγνωστικές δεξιότητες των παιδιών.
- Τα επίπεδα ενσυναίσθησης των παιδιών επηρεάζουν σημαντικά την κοινωνική τους λειτουργία, όπως είναι οι προκοινωνικές συμπεριφορές, ο εκφοβισμός και η ποιότητα των σχέσεων με τους γονείς και τους συνομηλίκους.
- Η ακρόαση βελτιώνει την πρώιμη ανάγνωση και αργότερα την αναγνωστική κατανόηση, τα μαθησιακά αποτελέσματα και το επίπεδο συγκέντρωσης. Επιπλέον, η ακρόαση συνδέεται με διάφορα αποτελέσματα ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας διαχείρισης, της αυτοεκτίμησης, της ευτυχίας και της χαλάρωσης – στη βιβλιογραφία παρατηρείται στην «ακρόαση μουσικής».
- Ο στοχασμός βελτιώνει τη μνήμη εργασίας, τη γνώση και τη γενναιοδωρία.
Προσαρμογή κειμένου: Βίκυ Κολλάρου, Ψυχολόγος- Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια, MSc Προαγωγή και Αγωγή Υγείας, Ιατρική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Πηγή: United Nations Children’s Fund (UNICEF). (2021). What Makes Me? Core Capacities for Living and Learning. Ανακτήθηκε από: https://www.unicef-irc.org/what-makes-me
Φωτογραφία Mariya από Pixabay