Η διαβίωση με τροφική αλλεργία μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινή ζωή του παιδιού – από τον περιορισμό της συμμετοχής σε κοινωνικές δραστηριότητες έως τη διαφορετική μεταχείριση από τους συνομηλίκους. Ενώ προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι πολλά παιδιά βιώνουν εκφοβισμό που σχετίζεται με τροφικές αλλεργίες, μια νέα μελέτη στο Journal of Pediatric Psychology διαπίστωσε ότι η δυνατότητα συμπλήρωσης ενός ερωτηματολογίου πολλαπλών ερωτήσεων σε παιδιά με τροφικές αλλεργίες δίνει μια πιο ακριβή εικόνα του μεγέθους και του εύρους του προβλήματος.
Όταν ρωτήθηκαν μια απλή ερώτηση του «ναι» ή «όχι» σχετικά με τον εκφοβισμό που σχετίζεται με την τροφική αλλεργία, το 17% των παιδιών απάντησαν ότι είχαν δεχτεί εκφοβισμό, πειράγματα ή παρενόχληση για την, τροφική αλλεργία. Αλλά όταν κλήθηκαν να απαντήσουν σε μια λίστα πολλαπλών συμπεριφορών θυματοποίησης, ο αριθμός αυτός αυξήθηκε στο 31%. Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μόνο το 12% των γονέων ανέφεραν ότι το γνώριζαν. Ο αναφερόμενος εκφοβισμός κυμαινόταν από λεκτικά πειράγματα ή επικρίσεις έως πιο απροκάλυπτες πράξεις, όπως ένα αλλεργιογόνο που το κουνούσαν στο πρόσωπό τους ή το έβαζαν σκόπιμα στο φαγητό τους. Οι ερευνητές λένε ότι ο εντοπισμός των ακριβών μεθόδων αξιολόγησης για το πρόβλημα αυτό είναι κρίσιμος, ώστε τα παιδιά να λάβουν την βοήθεια που χρειάζονται.
«Ο εκφοβισμός που σχετίζεται με τις τροφικές αλλεργίες μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη ποιότητα ζωής του παιδιού. Χρησιμοποιώντας μια πιο ολοκληρωμένη εκτίμηση, διαπιστώσαμε ότι τα παιδιά με τροφικές αλλεργίες δέχτηκαν μεγαλύτερο εκφοβισμό απ’ ότι αναφέρθηκε αρχικά και οι γονείς μπορεί να μην γνωρίζουν γι’ αυτό», λέει η Linda Herbert, διευθύντρια του Psychological Clinical and Research Program , Division of Allergy and Immunology, Children’s National και μία από τις ερευνήτριες της μελέτης.
«Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης καταδεικνύουν την ανάγκη για μεγαλύτερη εκπαίδευση για τις τροφικές αλλεργίες και ευαισθητοποίηση αναφορικά με τον εκφοβισμό που σχετίζεται με την τροφική αλλεργία μεταξύ των κοινοτήτων και των σχολείων, όπου είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί ο εκφοβισμός που σχετίζεται με την τροφική αλλεργία», προσθέτει η Herbert.
Η μελέτη εξέτασε τον εκφοβισμό που σχετίζεται με την τροφική αλλεργία μεταξύ ενός διαφορετικού πληθυσμού ασθενών και αξιολόγησε τη διαφωνία γονέα-παιδιού και τις μεθόδους αξιολόγησης του εκφοβισμού. Περιλάμβανε 121 παιδιά και 121 φροντιστές πρωτοβάθμιας φροντίδας που συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια. Τα παιδιά ήταν ηλικίας από 9 έως 15 ετών και διαγνώστηκαν από έναν αλλεργιογόνο με τουλάχιστον μία από τις οκτώ κορυφαίες αλλεργίες που μεσολαβούν από την IgE- φιστίκι, καρύδι, αγελαδινό γάλα, αυγό, σιτάρι, σόγια, οστρακοειδή και ψάρι.
Από τους 41 νέους που ανέφεραν εκφοβισμό που σχετίζεται με τροφικές αλλεργίες:
- To 51% ανέφερε ότι αντιμετώπισε εμφανείς σωματικές πράξεις, όπως ένα αλλεργιογόνο να κουνιέται στο πρόσωπό του, να ρίχνεται πάνω του ή να τοποθετείται σκόπιμα στο φαγητό του.
- Το 66% ανέφερε εμπειρίες εκφοβισμού που κατηγοριοποιούνται ως πράξεις απροκάλυπτης θυματοποίησης συμπεριλαμβανομένων των λεκτικών πειραγμάτων, των παρατηρήσεων ή των επικρίσεων σχετικά με την αλλεργία τους και λεκτικές απειλές ή εκφοβισμό.
- Οκτώ ανέφεραν σχετικό εκφοβισμό, όπως φήμες που διαδίδονται, άτομα που μιλούν πίσω από την πλάτη τους και σκόπιμα τους αγνοούν ή τους αποκλείουν λόγω της τροφικής τους αλλεργίας.
Επίσης, οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι εκφοβιστές δεν περιορίζονταν μόνο στους συμμαθητές και ότι ο εκφοβισμός συνέβαινε συχνότερα στο σχολείο. Οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι μόνο το 12% των γονέων ανέφεραν ότι το παιδί τους είχε δεχτεί εκφοβισμό λόγω της τροφικής του αλλεργίας και από αυτούς, το 93% είπε ότι το παιδί τους είχε αναφέρει τον εκφοβισμό σε αυτούς. Μερικοί γονείς ανέφεραν ότι και οι ίδιοι είχαν δεχτεί πειράγματα και ειρωνείες λόγω των ανησυχιών τους για την τροφική αλλεργία του παιδιού τους.
«Είναι σημαντικό να βρούμε τρόπους ώστε τα παιδιά να ανοιχτούν σχετικά με τον εκφοβισμό που σχετίζεται με τις τροφικές αλλεργίες», λέει η Herbert. «Η υποβολή πρόσθετων συγκεκριμένων ερωτήσεων σχετικά με τις εμπειρίες των συνομηλίκων κατά τη διάρκεια των κλινικών ραντεβού ελπίζουμε ότι θα παράσχει στα παιδιά και στους φροντιστές τη βοήθεια και την υποστήριξη που χρειάζονται.»
Journal Reference: Ashley Ramos, Frances Cooke, Emily Miller, Linda Herbert. The Food Allergy Parent Mentoring Program: A Pilot Intervention. Journal of Pediatric Psychology, 2021; 46 (7): 856 DOI: 10.1093/jpepsy/jsab019
Προσαρμογή κειμένου: Ουζούνογλου Μελίνα, Ψυχολόγος, MSc Προαγωγή & Αγωγή Υγείας, Ιατρικής Σχολής Αθηνών, ΕΚΠΑ
