Παρά την πρόοδο στις εθνικές στρατηγικές πρόληψης, ένα άτομο πεθαίνει από αυτοκτονία κάθε 40 δευτερόλεπτα, όπως ανέφερε ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus μιλώντας στη Γενεύη την Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης Αυτοκτονίας, στις 10 Σεπτεμβρίου 2019, υπογραμμίζοντας τα βασικά ευρήματα της τελευταίας έκθεσης του οργανισμού σχετικά με τις συνολικές εκτιμήσεις αυτοκτονίας. “Κάθε θάνατος είναι μια τραγωδία για την οικογένεια, τους φίλους και τους συναδέλφους, ωστόσο πολλές αυτοκτονίες μπορούν να αποφευχθούν. Όλες οι χώρες πρέπει να ενσωματώσουν τεκμηριωμένες στρατηγικές πρόληψης της αυτοκτονίας στα εθνικά προγράμματα υγείας και εκπαίδευσης “, πρόσθεσε.
Δεδομένου ότι η πρώτη έκθεση του ΠΟΥ για το θέμα κατατέθηκε το 2014, ο αριθμός των χωρών με εθνικές στρατηγικές πρόληψης αυτοκτονιών αυξήθηκε και ανέρχεται σήμερα σε 38. Ωστόσο, η συμμετοχή αυτή «παραμένει μικρή και οι κυβερνήσεις πρέπει να δεσμευτούν για τη σύστασή τους».
Στοιχεία για την αυτοκτονία
Περίπου 800.000 άνθρωποι πεθαίνουν από αυτοκτονία κάθε χρόνο και για κάθε θάνατο υπάρχουν περισσότερες από 20 απόπειρες αυτοκτονίας. Κάθε χρόνο, η αυτοκτονία αντιπροσωπεύει περισσότερους θανάτους από ότι κατγράφονται στον πόλεμο και σε ανθρωποκτονίες σε συνδυασμό και είναι η δεύτερη αιτία θανάτου μεταξύ των ατόμων ηλικίας 15-29 ετών, πίσω από τα τροχαία.
Τα περιστατικά είναι τρεις φορές υψηλότερα στους άνδρες από τις γυναίκες στις πλουσιότερες χώρες στις χώρες υψηλού εισοδήματος, ενώ τα ποσοστά αυτά είναι πιο κοντά στα φτωχότερα έθνη.
Η αντιμετώπιση των αιτιών, της σχέσης δηλαδή μεταξύ αυτοκτονίας και ψυχικής υγείας, είναι εδραιωμενη στις χώρες υψηλού εισοδήματος, ωστόσο “πολλές αυτοκτονίες συμβαίνουν παρορμητικά σε στιγμές κρίσης”, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
“Η εμπειρία της πολεμικής σύγκρουσης, των φυσικών καταστροφών, της βίας, της κατάχρησης ουσιών ή της απώλειας και της αίσθησης απομόνωσης συνδέονται στενά με τη συμπεριφορά αυτοκτονίας”, τονίζει ο ΠΟΥ. Οι ευάλωτες ομάδες που υφίστανται διακρίσεις παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονίας και “ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για αυτοκτονία είναι μια προηγούμενη απόπειρα αυτοκτονίας”.
Το σύνθετο αυτό ζήτημα απαιτεί συντονισμό μεταξύ πολλών τομέων για την ενίσχυση της πρόληψης. Το στίγμα που περιβάλλει τις ψυχικές διαταραχές, η έλλειψη ενημέρωσης για την αυτοκτονία ως ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας και το ταμπού σε πολλές κοινωνίες για μια ανοιχτή συζήτηση, σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι που σκέφτονται την αυτοκτονία δε λαμβάνουν επαρκή βοήθεια.
Ο ΠΟΥ συστήνει στις κατευθυντήριες γραμμές του για την πρόληψη, την καλύτερη εκπαίδευση τόσο των επαγγελματιών υγείας όσο και των μη-ειδικών στην εκτίμηση και τη διαχείριση της αυτοκτονικής συμπεριφοράς, καθώς και την έγκαιρη αντιμετώπιση των διαταραχών ψυχικής υγείας, την αποτελεσματική παρακολούθηση της κατανάλωσης οινοπνεύματος και ουσιών, καθώς και την μείιωση της πρόσβασης σε μέσα αυτοκτονίας.
20% των παγκόσμιων αυτοκτονιών με δηλητηρίαση από φυτοφάρμακα
Η δηλητηρίαση από τα φυτοφάρμακα, την οποία ο ΠΟΥ εντοπίζει μεν ως λιγότερο διαδεδομένη, αλλά τραγικά «αποτελεσματική στρατηγική», αντιπροσωπεύει το 20% των παγκόσμιων αυτοκτονιών. Λόγω της υψηλής τοξικότητας πολλών χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται, αυτή η μέθοδος συχνά οδηγεί σε θάνατο.
Οι ρυθμίσεις των πολύ επικίνδυνων φυτοφαρμάκων στη Σρι Λάνκα έχουν μειώσει κατά 70% τις αυτοκτονίες, εξοικονομώντας κατ ‘εκτίμηση 93.000 ζωές σε διάστημα δέκα ετών και μειώνοντας κατά το ήμισυ τους θανάτους αυτοκτονίας από δηλητηρίαση στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας από το 2011 έως το 2013, σύμφωνα με την έκθεση της ΠΟΥ.
Ο ΠΟΥ αναγνωρίζει την αυτοκτονία ως «προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία»
Το 2008, το πρόγραμμα δράσης του ΠΟΥ για την Ψυχική Υγεία (mhGAP) ξεκίνησε ως ένας ερευνητικά τεκμηριωμένος οδηγός για την βελτίωση των υπηρεσιών για τις ψυχικές και νευρολογικές διαταραχές και τις διαταραχές χρήσης ουσιών.
Το σχέδιο δράσης της ΠΟΥ για την περίοδο 2013-2020 θέτει έναν παγκόσμιο στόχο μείωσης των ποσοστών αυτοκτονίας κατά 10% έως το 2020. σύμφωνα με τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος θέτει ως στόχο τον περιορισμό των ποσοστών αυτοκτονίας κατά ένα τρίτο έως το 2030.
Την Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης Αυτοκτονίας, ο ΠΟΥ σε συνεργασία με παγκόσμιους φορείς ξεκίνησε εκστρατεία δράσης για την ευαισθητοποίηση σε θέματα αυτοκτονίας και των μεθόδων πρόληψης. Η εκστρατεία συνεχίζεται ως τις 10 Οκτωβρίου, την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, με την πρόληψη της αυτοκτονίας ως το θέμα του 2019.
