Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Γραφείου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO Europe), που παρουσιάστηκε στο φετινό Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία που πραγματοποιήθηκε στη Γλασκώβη (28 Απριλίου – 1 Μαΐου, 2019), παρατηρείται ευρεία διαβάθμιση των ποσοστών σοβαρής παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη, με τις χώρες της Νότιας Ευρώπης να έχουν τα υψηλότερα ποσοστά.
Η έρευνα διεξήχθη υπό την καθοδήγηση της Angela Spinelli, του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας της Ρώμης και συναδέλφων της από ολόκληρη την Ευρώπη και αποτελεί μέρος της Πρωτοβουλίας Επιτήρησης της Παχυσαρκίας του ΠΟΥ (Childhood Obesity Surveillance Initiative – COSI). Η πρωτοβουλία COSI, ιδρύθηκε πριν από 10 χρόνια με στόχο να εκτιμήσει την επικράτηση και να παρακολουθήσει τις αλλαγές στο υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία στα παιδιά.
Στις χώρες της Νότιας Ευρώπης όπως η Ελλάδα, η Μάλτα, η Ιταλία, η Ισπανία και ο Άγιος Μαρίνος αναφέρθηκαν επίπεδα παχυσαρκίας άνω του 4% στα παιδιά σχολικής ηλικίας, τα υψηλότερα μεταξύ των 21 χωρών που συμμετείχαν στη συλλογή δεδομένων. Οι χώρες της Δυτικής και της Βόρειας Ευρώπης όπως το Βέλγιο, η Ιρλανδία, η Νορβηγία και η Σουηδία κατέγραψαν ποσοστά κάτω του 2%.
Παρόλο που δεν συμπεριλήφθηκαν μερικά από τα πιο πολυπληθέστερα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, η έρευνα είναι η μεγαλύτερη πρωτοβουλία αυτού του είδους, καθώς δεν έχουν δημοσιευθεί προηγούμενες συγκριτικές μελέτες από ευρωπαϊκές χώρες.
Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία παρουσιάζουν επίσης συνολικά ποσοστά επικράτησης της προ-παχυσαρκίας, της παχυσαρκίας και της σοβαρής παχυσαρκίας που υπερβαίνει το 40%, ενώ στο Σαν Μαρίνο, την Πορτογαλία και τη Μάλτα εξακολουθεί να είναι υψηλότερο από το 30%.
Ο λόγος για τον οποίο ο επιπολασμός της σοβαρής παχυσαρκίας είναι υψηλότερος στο νότο παραμένει ασαφής, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης. Ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι το χαμηλότερο “ύψος-για την ηλικία ” που παρατηρείται στις χώρες της Νότιας Ευρώπης μπορεί να είναι μια εξήγηση, αλλά και άλλοι παράγοντες όπως το βάρος κατά τη γέννηση, η διάρκεια του ύπνου, η διατροφή και σωματική άσκηση μπορεί να επηρεάσουν το αποτέλεσμα. Οι ερευνητές προτείνουν επίσης ότι η παρακμή της παραδοσιακής μεσογειακής διατροφής θα μπορούσε να συνδεθεί με την άνοδο του προβλήματος.
Οι ερευνητές προτείνουν επίσης μια πιθανή σχέση μεταξύ της εκπαίδευσης των γονέων και της σοβαρής παιδικής παχυσαρκίας. Σε 6 από τις 8 χώρες που είχαν συμπεριλάβει στην ανάλυση τα στοιχεία για την εκπαίδευση των γονέων, τα παιδιά των οποίων οι μητέρες είχαν μόνο πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια εκπαίδευση είχαν υψηλότερη επικράτηση της σοβαρής παχυσαρκίας συγκριτικά με τα παιδιά των οποίων οι μητέρες είχαν ανώτερη εκπαίδευση, αν και μόνο σε 3 περιπτώσεις με διαφορά στατιστικά σημαντική.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς: «Οι διαφορές στο εκπαιδευτικό επίπεδο της μητέρας ενισχύουν ότι υπάρχει πρόβλημα ανισότητας και ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη χάραξη στρατηγικών για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας. Οι παρεμβάσεις προαγωγής υγείας στο σχολείο έχουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν παιδιά από όλα τα κοινωνικοοικονομικά υπόβαθρα , και μπορεί ως εκ τούτου να αποτελέσουν μια σημαντική οδό για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας. ”
ΠΗΓΗ: Spinelli A, Buoncristiano M, Kovacs V, A, Yngve A, Spiroski I, Obreja G, Starc G, Pérez N, Rito A, I, Kunešová M, Sant’Angelo V, F, Meisfjord J, Bergh I, H, Kelleher C, Yardim N, Pudule I, Petrauskiene A, Duleva V, Sjöberg A, Gualtieri A, Hassapidou M, Hyska J, Burazeri G, Petrescu C, H, Heinen M, Takacs H, Zamrazilová H, Bosi T, B, Sacchini E, Pagkalos I, Cucu A, Nardone P, Gately P, Williams J, Breda J: Prevalence of Severe Obesity among Primary School Children in 21 European Countries. Obes Facts 2019;12:244-258. doi: 10.1159/000500436
