Οι αρχές υγείας της Δανίας έχουν ξεκινήσει καμπάνια στα ΜΜΕ με σκοπό την αποκατάσταση εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης σε απάντηση προς τις αρνητικές αναφορές για την ασφάλεια του εμβολίου έναντι του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), και στη μείωση του αριθμού των κοριτσιών που εμβολιάζονταν τα τελευταία χρόνια. Το εμβόλιο προστατεύει από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. “Γνωρίζαμε ότι θα έπρεπε να δράσουμε για να αντιστρέψουμε αυτήν την τάση”, είπε η σύμβουλος Stine Ulendorf Jacobsen.
Κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια καταγράφονται περίπου 69.000 περιστατικά γυναικών με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και περίπου 30.000 πεθαίνουν από αυτό. Έχει αποδειχθεί ότι το εμβόλιο του HPV είναι ασφαλές και πολύ αποτελεσματικό στην πρόληψη προ-καρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου, που μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, το γεγονός ότι πολλοί γονείς αποφασίζουν να μην εμβολιάσουν τα παιδιά τους έχει αποκτήσει μεγάλες διαστάσεις στην Δανία.
Γύρω στο 2015, άρχισαν να κυκλοφορούν διάφορες εθνικές αναφορές για κορίτσια που εκδήλωσαν συμπτώματα, όπως διαρκή πόνο και κούραση, εικάζοντας ότι τα συμπτώματα αυτά συνδέονται με το εμβόλιο του HPV. Αν και δεν υπήρχαν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι τα συμπτώματα αυτά προκλήθηκαν από το εμβόλιο, το ποσοστό κάλυψης του εμβολιασμένου πληθυσμού μεταξύ ορισμένων ομάδων κοριτσιών μειώθηκε από 90% σε 40%.
“Ξεκινήσαμε μια συντονισμένη καμπάνια στα ΜΜΕ για την αύξηση ευαισθητοποίησης και γνώσεων για την υγεία στην Δανία έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να παίρνουν ενημερωμένες αποφάσεις”, είπε η Jacobsen, προσθέτοντας ότι τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. “Το 2017 30.000 κορίτσια ενταχθήκαν στο πρόγραμμα εμβολιασμού για τον HPV, αριθμός διπλάσιος σε σύγκρισή με το προηγούμενο έτος”.
Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα για τον σχεδιασμό μιας αποτελεσματικής καμπάνιας
Το Μάιο του 2017, οι αρχές πραγματοποίησαν μια έρευνα δημιουργώντας «ομάδες εστιασμένης συζήτησης» με γονείς ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τις ανησυχίες τους σχετικά με τον εμβολιασμό για τον ιό του HPV. Οι αρχές ήθελαν να γνωρίζουν τον πληθυσμό στόχο, και τα αποτελέσματα της έρευνας αποκάλυψαν ότι κυρίως οι μητέρες ήταν αυτές που αποφασίζουν για τη λήψη η όχι του εμβολίου στα κορίτσια..
“Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε από την έρευνα μας με τους γονείς ότι υπήρχαν πολλά θέματα σχετικά με το εμβόλιο τα οποία δεν γνώριζαν οι γονείς, όπως για παράδειγμα «τι ακριβώς προλαμβάνει» και ότι ο εμβολιασμός θα πρέπει να πραγματοποιηθεί «πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας» των κοριτσιών. Κάποια βασικά δεδομένα έπρεπε να γίνουν γνωστά στο κοινό”, είπε η Jacobsen.
Ένα από τα πιο σημαντικά αποτελέσματα που προέκυψαν από την έρευνα και τις ομάδες συζήτησης ήταν ότι οι γονείς ήθελαν να μάθουν περισσότερα για το εμβόλιο του HPV. Με αυτές τις πληροφορίες, οι αρχές της Δανίας συνεργάστηκαν με τη Αντικαρκινική Εταιρεία και τον Ιατρικό Σύλλογο της Δανίας για να σχεδιάσουν την ενημερωτική καμπάνια με τίτλο: Σταματήστε τον HPV-σταματήστε τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Stop HPV – stop cervical cancer.
“Εστιάζουμε στην εξισορρόπηση των γεγονότων και των προσωπικών εμπειριών από τις γυναίκες που πάσχουν από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας για να επικοινωνήσουμε το γιατί ο εμβολιασμός είναι σημαντικός. Προσλάβαμε μια εταιρεία δημοσίων σχέσεων για να μας βοηθήσει να επικοινωνήσουμε τα μηνύματά μας “, δήλωσε η Jacobsen. “Επίσης, αναπτύξαμε έναν ιστότοπο και χρησιμοποιήσαμε το Facebook και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να έχουμε πρόσβαση στην ομάδα στόχο”. Όταν τα μέλη της ομάδας στόχου δημοσιοποιούν σχετικές ιστορίες στο Facebook, τους δίνεται η δυνατότητα να μπορούν να προσθέσουν σχόλια ή ερωτήσεις. Οι εταίροι της καμπάνιας μπορούν στη συνέχεια να έχουν ανοιχτό διάλογο μαζί τους και να τους παραπέμπουν σε πρόσθετες πληροφορίες στον ιστότοπο ή αλλού, εάν είναι απαραίτητο.
“Χρησιμοποιούμε επίσης την αποκαλούμενη πυραμίδα των ερευνητικών τεκμηρίων στην ιστοσελίδα μας”, δήλωσε η Jacobsen”. Βοηθώντας το κοινό να κατανοεί πτυχές της ερευνητικής μεθοδολογίας βοηθάει, γιατί ως γνωστό μερικές φορές τα μέσα μαζικής ενημέρωσης συχνά παρουσιάζουν μια μελέτη ως πιο σημαντική από ότι είναι. Η πυραμίδα τεκμηρίωσης βοηθάει στο να προσδιορίσουμε κατά πόσο μπορούμε να εμπιστευτούμε μια μελέτη.
Η ιδέα πίσω από όλο αυτό, επισημαίνει ο Jacobsen, είναι να βοηθήσει τους αναγνώστες να αξιολογούν μόνοι τους τις μελέτες και συγκεκριμένες πληροφορίες. Οι υγειονομικές αρχές υπογραμμίζουν ότι αυτό είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την ευαισθητοποίηση του κοινού όταν συζητούν σχετικά με τον εμβολιασμό για τον ιό του HPV.
“Βλέπουμε την καμπάνια ως μια επιτυχία, αλλά γνωρίζουμε ότι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει αρκετή δουλειά που πρέπει ακόμη να γίνει, καθώς η πρόοδος είναι εύθραυστη. Πρέπει να συνεχίσουμε αυτές τις δράσεις”, δήλωσε η Jacobsen.
Πηγή:
Danish health literacy campaign restores confidence in HPV vaccination. WHO Regional Office for Europe. 28-01-2019
http://www.euro.who.int/en/health-topics/noncommunicable-diseases/cancer/news/news/2019/01/danish-health-literacy-campaign-restores-confidence-in-hpv-vaccination
Προσαρμογή κειμένου: Ευαγγελία Μότσκα
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Ιατρικής Σχολής
στην Προαγωγή & Αγωγή Υγείας