Η ομάδα ειδικών της Preventive Services Task Force των ΗΠΑ (USPSTF) δημοσίευσε ένα νέο προσχέδιο σύστασης για τον προσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνου του προστάτη.
Το προσχέδιο αυτό ενθαρρύνει τους επαγγελματίες υγείας να ενημερώνουν τους άνδρες ηλικίας 55 έως 69 σχετικά με τα υπέρ και τα κατά του προσυμπτωματικού ελέγχου καρκίνου του προστάτη. Με αυτόν τον τρόπο, οι ασθενείς μπορούν να συνεργαστούν με τους επαγγελματίες υγείας για να λάβουν ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο, κατάλληλες για την περίπτωση τους.
Το προσχέδιο αυτό αποτελεί ανανέωση της τελευταίας σύστασης που κυκλοφόρησε το 2012, στην οποία η USPSTF συνέστησε κατά του προσυμπτωματικού ελέγχου καρκίνου του προστάτη σε όλους τους άνδρες. Σημειώστε ότι η σύσταση για άνδρες ηλικίας 70 ετών και άνω δεν έχει αλλάξει στο νέο προσχέδιο- η USPSTF εξακολουθεί να μην συστήνει την ανίχνευση καρκίνου του προστάτη για αυτήν την ηλικιακή ομάδα.
Η επιστήμη πίσω από την ανανέωση της σύστασης
Ο Δρ Alex Krist είναι αναπληρωτής Καθηγητής Οικογενειακής Ιατρικής και Υγείας του Πληθυσμού στο Πανεπιστήμιο Virginia Commonwealth, και ένα από τα 16 μέλη της USPSTF. Ο ίδιος και οι συνεργάτες του ανασκόπησαν και αξιολόγησαν τις τελευταίες ερευνητικές μελέτες για το θέμα.
“Από το 2012, έχουν προκύψει νέα στοιχεία που αυξάνουν την εμπιστοσύνη μας στα οφέλη της ανίχνευσης καρκίνου του προστάτη σε άνδρες ηλικίας 55 έως 69 ετών. Αυτά τα οφέλη, εξηγεί, περιλαμβάνουν τη μείωση του κινδύνου μεταστατικού καρκίνου και τη μείωση της πιθανότητας θανάτου από καρκίνο του προστάτη”.
Πιθανά οφέλη, πιθανές βλάβες
Οι εξετάσεις για την ανίχνευση καρκίνου του προστάτη μετρούν το επίπεδο του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA ) στο αίμα των ανδρών. “Όμως, η εξέταση για τον καρκίνο του προστάτη είναι κάτι περισσότερο από το να συμφωνήσουμε να κάνουμε μια αιμοληψία” λέει ο Krist. “Αποδεχόμαστε ταυτόχρονα και όλα όσα ακολουθούν: τόσο τα δυνητικά οφέλη όσο και τις πιθανές ζημιές”.
Από τη μια πλευρά, ο έλεγχος μπορεί να βρει καρκίνο του προστάτη σε πρώιμο στάδιο – κάτι που μπορεί να σημαίνει έγκαιρη θεραπεία. Εάν εξετάζονται 1.000 άνδρες ηλικίας 55 έως 69 ετών, 1 έως 2 θα αποφύγουν το θάνατο, λόγω έγκαιρης αντιμερώπισης.
Αλλά από την άλλη πλευρά, ο έλεγχος αυτός παράγει πολλά ψευδώς θετικά αποτελέσματα. Αυτό συμβαίνει επειδή κι άλλες συνθήκες ή περιστάσεις, εκτός του καρκίνου του προστάτη, μπορούν να αυξήσουν το επίπεδο PSA ενός άνδρα. Από τους 1.000 άνδρες ηλικίας 55 έως 69 ετών που εξετάζονται, οι 240 θα έχουν θετικό αποτέλεσμα – αλλά μόνο 100 από αυτούς θα έχουν στην πραγματικότητα καρκίνο του προστάτη. Για πολλούς από αυτούς τους 100 άνδρες, ο καρκίνος δεν θα μεγαλώσει ποτέ, δεν θα εξαπλωθεί, ούτε θα προκαλέσει προβλήματα. Και αν 80 άνδρες που με θετικά αποτελέσματα λάβουν θεραπεία με χειρουργική επέμβαση ή ακτινοβολία, 60 ή περισσότεροι θα έχουν σοβαρές παρενέργειες – όπως ακράτεια ούρων ή σεξουαλική ανικανότητα.
Ενεργή παρακολούθηση
Ο Krist εξηγεί ότι τα νέα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τη χρήση της ενεργού παρακολούθησης σε άνδρες με καρκίνο του προστάτη χαμηλού κινδύνου, είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας. “Περισσότεροι ασθενείς με θετικά αποτελέσματα για καρκίνο του προστάτη επιλέγουν αυτό που αποκαλούμε ‘ενεργή παρακολούθηση’ αντί χειρουργικής επέμβασης ή ακτινοβολίας. Είναι ένας τρόπος για την προληπτική παρακολούθηση του καρκίνου αντί της ενεργής θεραπείας”. Με την ενεργό παρακολούθηση, οι ασθενείς που έχουν θετικό έλεγχο PSA κάνουν χειρουργική επέμβαση μόνο εάν ο καρκίνος του προστάτη αρχίσει να αναπτύσσεται, να εξαπλώνεται ή να προκαλεί βλάβη. Αυτή η προσέγγιση μειώνει τον αριθμό των περιττών χειρουργικών επεμβάσεων και των αρνητικών παρενεργειών τους, αυξάνοντας το καθαρό όφελος του προσυμπτωματικού ελέγχου.
Σύσταση για κοινή λήψη αποφάσεων
Δεδομένου ότι τόσοι πολλοί παράγοντες μπορούν να τεθούν σε ισχύ όταν επιλέγουμε να εξεταστούμε ή όχι για τον καρκίνο του προστάτη, ο Krist τονίζει ότι είναι πολύ σημαντικό για τους άνδρες ηλικίας 55 έως 69 να συνεργαστούν με τους επαγγελματίες υγείας για να λάβουν τη σωστή απόφαση γι ‘αυτούς. “Η εξέταση μπορεί να είναι η σωστή επιλογή για τους άνδρες που είναι πιο πρόθυμοι να αποδεχτούν τις πιθανές βλάβες. Ενώ οι άνδρες που ενδιαφέρονται περισσότερο για την αποφυγή των δυνητικών βλαβών μπορεί να επιλέξουν να μην εξεταστούν.”
Και εδώ έρχεται η ‘από κοινού λήψη αποφάσεων’. Η σύσταση της κοινής λήψης αποφάσεων ενθαρρύνει τους επαγγελματίες υγείας να ενημερώνουν τους ασθενείς για τις επιλογές τους, να συνεργάζονται μαζί τους για να προσδιορίσουν τις αξίες και τις προτιμήσεις τους και να τους εμπλέκουν στις ιατρικές αποφάσεις. “Τελικά, το προσχέδιο της νέας σύστασης ενθαρρύνει τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς να υιοθετήσουν μια προσέγγιση κοινής λήψης αποφάσεων για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του προστάτη”, λέει ο Krist.
Όταν πρόκειται για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του προστάτη για τους άνδρες ηλικίας 55 έως 69 ετών, η ουσία είναι ότι δεν υπάρχει σωστή απόφαση. “Αλλά με την καθοδήγηση και την υποστήριξη από τους επαγγελματίες υγείας, οι ασθενείς μπορούν να προχωρήσουν σε αυτό που τους ταιριάζει”.
The Office of Disease Prevention and Health Promotion (ODPHP)
U.S. Department of Health and Human Services
U.S. Preventive Services Task Force
https://screeningforprostatecancer.org/
