Το συναίσθημα ντροπής που μπορεί να δημιουργούν οι γιατροί στους υπέρβαρους ασθενείς είναι επιβλαβές

Το συναίσθημα ντροπής που μπορεί να δημιουργούν οι γιατροί στους υπέρβαρους ασθενείς είναι επιβλαβές

Οι διακρίσεις βάσει του σωματικού μεγέθους και τα αρνητικά στερεότυπα για τους υπέρβαρους ανθρώπους που υπάρχουν και στο περιβάλλον των υπηρεσιών υγείας μπορεί να επιφέρουν άσχημα αποτελέσματα στην ψυχική και σωματική υγεία των ασθενών, σύμφωνα με έρευνα που παρουσιάστηκε τον Αύγουστο του 2017 στο 125ο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας (American Psychological Association – APA).

Οι επαγγελματίες υγείας με αρνητικές στάσεις απέναντι σε ασθενείς με παχυσαρκία μπορεί να μην καταφέρουν μια επιτυχημένη επικοινωνία με τους ασθενείς τους, γεγονός που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα λιγότερη προληπτική φροντίδα, περισσότερη επείγουσα φροντίδα, αποφυγή έναρξης συζήτησης για την παχυσαρκία και την πιθανότητα δημιουργίας ενός συναισθηματικού περιβάλλοντος στον/στην ασθενή που οδηγεί σε χειρότερες διαιτητικές συμπεριφορές.

Η πρακτική ανάπτυξης συναισθημάτων ντροπής & ενοχής λόγω βάρους, σε μια προσπάθεια να κινητοποιηθούν οι άνθρωποι να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους, εκτός από ασεβής είναι και εξαιρετικά αγχογόνος. Μπορεί να οδηγήσει κάποιους ανθρώπους να καθυστερήσουν την αναζήτηση ιατρικής φροντίδας ή να αποφεύγουν την αλληλεπίδραση με τους επαγγελματίες υγείας, δήλωσε η Joan Chrisler, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Connecticut College, κατά τη διάρκεια συμποσίου με τίτλο “Weapons of Mass Distraction — Confronting Sizeism”.

Η αρνητική αυτή στάση που επικρατεί στον ιατρικό χώρο μπορεί να έχει επιπτώσεις και στη θεραπεία των ασθενών, μια και τα υπέρβαρα άτομα συχνά αποκλείονται από την ιατρική έρευνα λόγω υποθέσεων σχετικά με την κατάσταση της υγείας τους, λέει η Chrisler, κάτι που σημαίνει ότι η τυπική δόση φαρμάκων μπορεί να μην είναι κατάλληλη στα μεγαλύτερα μεγέθη σώματος. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι είναι συχνή η χορήγηση ανεπαρκών δόσεων αντιβιοτικών και χημειοθεραπείας σε υπέρβαρους ασθενείς, πρόσθεσε.

Επίσης, όπως δήλωσε η Chrisler, οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι γιατροί επανειλημμένα συνιστούν την απώλεια βάρους στους υπέρβαρους ασθενείς ενώ ταυτόχρονα φροντίζουν τους ασθενείς με μέσο βάρος με εργαστηριακές εξετάσεις ή φυσικοθεραπεία. Η σύσταση, λόγω προκαταλήψεων, διαφορετικών θεραπειών σε ασθενείς με ίδια ιατρικά προβλήματα είναι μορφή κακής ιατρικής πρακτικής, λέει η καθηγήτρια.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επαγγελματίες υγείας μπορεί να μην παίρνουν σοβαρά τα παράπονα των παχύσαρκων ασθενών για την υγεία τους ή να υποθέτουν ότι το βάρος τους είναι η αιτία των συμπτωμάτων τους. Έτσι, μπορεί να βγάλουν λάθος συμπεράσματα ή να μην εκτελέσουν τις κατάλληλες εξετάσεις, με αποτέλεσμα τη λανθασμένη διάγνωση. Σε μια μελέτη άνω των 300 εκθέσεων αυτοψίας, οι παχύσαρκοι ασθενείς είχαν 1,65 φορές περισσότερες πιθανότητες από τους άλλους ασθενείς να έχουν σημαντικές αδιάγνωστες ιατρικές συνθήκες (π.χ., ενδοκαρδίτιδα, ισχαιμική νόσο του εντέρου ή καρκίνωμα του πνεύμονα), υποδεικνύοντας λανθασμένη διάγνωση ή ανεπαρκή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.

Οι μελέτες δείχνουν ότι οι αρνητικές στάσεις των παρόχων ιατρικής φροντίδας μπορούν επίσης να προκαλέσουν ψυχολογικό στρες στους ασθενείς. “Οι υπονοούμενες στάσεις μπορεί να βιώνονται από τους ασθενείς ως ‘μικρό-εχθρότητες’ – για παράδειγμα, η προφανή απροθυμία του γιατρού να αγγίξει έναν παχύσαρκο ασθενή, ή να έχει μια χειραψία μαζί του, ή ένα επιφώνημα όταν σημειώνει το βάρος του ασθενούς στον ιατρικό του φάκελο”. Οι μικρό-εχθρότητες είναι αγχωτικές και με την πάροδο του χρόνου μπορεί να βιώνονται ως στιγματισμός.

Η επικρατούσα ιατρική άποψη για το σωματικό βάρος θεωρεί την παχυσαρκία ως μια ασθένεια και την απώλεια βάρους ως θεραπεία, δήλωσε η Maureen McHugh, ψυχολόγος, ο οποία παρουσίασε σχετική έρευνα στο συμπόσιο. “Ένα μοντέλο υγείας με βάση το βάρος υποθέτει ότι το βάρος είναι μέσα στον έλεγχο ενός ατόμου, συσχετίζει το υψηλό βάρος με κακές συνήθειες υγείας και πιστεύει ότι η απώλεια βάρους θα έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της υγείας”, ανέφερε. Η Chrisler υποστήριξε ότι και πολλοί άλλοι παράγοντες σχετίζονται με τη νόσο, όπως γενετικοί, διατροφικοί, το άγχος και η κοινωνικές ανισότητες.

Είναι σημαντικό το στίγμα του βάρους να αντιμετωπιστεί και στο ιατρικό επάγγελμα – στην κατάρτιση, στη θεωρία και την έρευνα, και στην εργασία με τους υπέρβαρους ασθενείς, υποστήριξαν τόσο η Chrisler όσο και η McHugh. Οι θεραπείες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην ψυχική και σωματική υγεία ως επιθυμητά αποτελέσματα για τη θεραπεία, και όχι στο βάρος, συμπέρανε η McHugh.

Πηγή: Fat shaming in the doctor’s office can be mentally and physically harmful [news release]. Washington, DC: American Psychological Association. http://www.apa.org/news/press/releases/2017/08/fat-shaming.aspx. Published August 3, 2017.