Η νέα ετήσια μελέτη Global Burden of Disease (GBD) – η μεγαλύτερη επιστημονική συνεργασία στον κόσμο για την υγεία του πληθυσμού – αποκαλύπτει νέες τάσεις στις ασθένειες, τους θανάτους και τους παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σε κακή υγεία.
Οι χώρες έχουν σώσει περισσότερες ζωές κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, ιδίως μεταξύ των παιδιών κάτω των 5 ετών, αλλά τα επίμονα προβλήματα υγείας, όπως η παχυσαρκία, οι βίαιες συγκρούσεις και οι ψυχικές ασθένειες, αποτελούν ένα τρίπτυχο προβλημάτων που εμποδίζουν τους ανθρώπους να ζήσουν μια υγιή ζωή.
Η ετήσια μελέτη GBD διαπίστωσε ότι από το 2006 έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά την μείωση των ποσοστών θνησιμότητας από ορισμένες από τις χειρότερες ασθένειες, όπως οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, η διάρροια, ο πρόωρος τοκετός, το HIV / AIDS και η ελονοσία, τα οποία μειώθηκαν κατά 30% ή περισσότερο σε μόλις μία δεκαετία.
Επιπλέον, το 2016, για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία, λιγότερα από 5 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών πέθαναν σε ένα χρόνο, σε σύγκριση με το 1990, που πέθαναν 11 εκατομμύρια παιδιά. Οι ερευνητές αποδίδουν αυτό το παγκόσμιο ορόσημο για την υγεία σε βελτιώσεις στο εκπαιδευτικό επίπεδο των μητέρων, στην άνοδο του κατά κεφαλήν εισοδήματος, στη μείωση των επιπέδων γονιμότητας, στην αύξηση των προγραμμάτων εμβολιασμού, στη μαζική διανομή κρεβατιών με επεξεργασμένες με εντομοκτόνο κουνουπιέρες, στη βελτίωση της υγιεινής και σε ένα εύρος άλλων προγραμμάτων υγείας που χρηματοδοτούνται από τα αναπτυξιακά πακέτα .
Παρά την πρόοδο στη μείωση των θανάτων, η παχυσαρκία, οι συγκρούσεις και οι ψυχικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ουσιών – εμποδίζουν την περαιτέρω πρόοδο.
• Ένας από τους πιο ανησυχητικούς κινδύνους είναι το υπερβολικό σωματικό βάρος. Το ποσοστό ασθενειών που σχετίζονται με το υπερβολικό βάρος αυξάνεται γρήγορα και η επιβάρυνση των ασθενειών μπορεί να βρεθεί σε όλα τα κοινωνικοδημογραφικά επίπεδα. Ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος παράγοντας που συμβάλλει στην απώλεια υγιούς ζωής, μετά από την υψηλή αρτηριακή πίεση, το κάπνισμα και το υψηλό σάκχαρο στο αίμα.
• Οι θανάτοι κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας λόγω πολεμικών συγκρούσεων και τρομοκρατίας υπερδιπλασιάστηκαν. Οι πρόσφατες συγκρούσεις, όπως αυτές στη Συρία, την Υεμένη, το Νότιο Σουδάν και τη Λιβύη, αποτελούν μείζονες απειλές για τη δημόσια υγεία, τόσο όσον αφορά τους θανάτους όσο και επειδή έχουν μακροχρόνιες σωματικές και ψυχικές συνέπειες.
• Οι ψυχικές ασθένειες και οι διαταραχές της χρήσης ουσιών συνέχισαν να συμβάλλουν ουσιαστικά στην απώλεια υγιούς ζωής το 2016, επηρεάζοντας όλες τις χώρες ανεξάρτητα από την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση. Οι ρυθμοί θεραπείας για ψυχικές διαταραχές και διαταραχές της χρήσης ουσιών παραμένουν χαμηλοί. Ακόμη και σε χώρες υψηλού εισοδήματος όπου η κάλυψη της θεραπείας έχει αυξηθεί, ο επιπολασμός των συνηθέστερων διαταραχών δεν έχει αλλάξει.
Τα άλλα ευρήματα της μελέτης περιλαμβάνουν:
• Η κακή διατροφή συσχετίστηκε με σχεδόν έναν στους πέντε θανάτους παγκοσμίως.
• Οι μη-μεταδοτικές ασθένειες ήταν υπεύθυνες για το 72% όλων των θανάτων παγκοσμίως το 2016, σε αντίθεση με το 58% το 1990. Κατά την τελευταία δεκαετία, ο διαβήτης μετακινήθηκε από την 17η στην 9η κύρια αιτία θανάτου στις χώρες χαμηλού – μεσαίου εισοδήματος.
• Το κάπνισμα συνδέθηκε με 7,1 εκατομμύρια θανάτους και, σε περισσότερες από 100 χώρες ήταν ένας από τους κορυφαίους παράγοντες κινδύνου για την απώλεια υγειούς ζωής.
• Οι κυριότερες αιτίες επιβάρυνσης παγκοσμίως περιλαμβάνουν: ισχαιμική καρδιοπάθεια, εγκεφαλοαγγειακή νόσος, λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού, πόνος στην πλάτη και στο λαιμό, ασθένειες που σχετίζονται με τη διάρροια και τραυματισμοί από τροχαία.
• Μεταξύ των χωρών με πληθυσμό άνω του 1 εκατομμυρίου, το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση το 2016 ήταν στην Ιαπωνία για τις γυναίκες (86,9 έτη) και τη Σιγκαπούρη για τους άνδρες (81,3 έτη).
• Αρκετές “υποδειγματικές” χώρες – όπως η Αιθιοπία, ο Νιγηρία, η Πορτογαλία, το Περού και οι Μαλδίβες – είχαν υψηλότερο προσδόκιμο ζωής από ό, τι αναμενόταν μόνο με βάση το επίπεδο ανάπτυξής τους. Το προσδόκιμο ζωής της Αιθιοπίας είναι πέντε χρόνια μεγαλύτερο από το αναμενόμενο. Στο Περού και στη Νιγηρία, είναι περίπου έξι χρόνια περισσότερο.
• Tέσσερις από τις 20 μεγαλύτερες αιτίες αναπηρίας το 2016 – το εγκεφαλικό επεισόδιο, η ΧΑΠ, ο διαβήτης και οι πτώσεις – ήταν επίσης οι κύριες αιτίες θανάτου.
Επιπλέον, πιο σημαντικές (αλλά όχι απαραίτητα θανατηφόρες) ιατρικές καταστάσεις το 2016 ήταν: πόνος χαμηλά στην πλάτη, ημικρανίες, απώλεια ακοής, αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου και μείζονες καταθλιπτικές διαταραχές.
Η μελέτη GBD δημοσιεύθηκε στο διεθνές ιατρικό περιοδικό The Lancet http://www.thelancet.com/gbd
Δείτε τα πολύ ενδιαφέροντα γραφήματα της μελέτης http://www.healthdata.org/data-visualization/gbd-compare
The Global Burden of Disease Study (GBD) is the most comprehensive worldwide observational epidemiological study to date. It describes mortality and morbidity from major diseases, injuries and risk factors to health at global, national and regional levels. Examining trends from 1990 to the present and making comparisons across populations enables understanding of the changing health challenges facing people across the world in the 21st century.
Established in 2007, the Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME) is an independent global health research center at the University of Washington in Seattle that provides rigorous and comparable measurement of the world’s most important health problems and evaluates strategies to address them. IHME makes this information available so that policymakers, donors, practitioners, researchers, and local and global decision-makers have the evidence they need to make informed decisions about how to allocate resources for improving population health. For more information, visit www.healthdata.org.
