Η μεσογειακή διατροφή μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων αλλά μόνο εάν είστε πλούσιοι ή μορφωμένοι. Αυτό είναι το εύρημα των ερευνητών του ιταλικού ινστιτούτου I.R.C.C.S. Neuromed, στο πλαίσιο μελέτης του προγράμματος Moli-sani, η οποία δημοσιεύθηκε στο International Journal of Epidemiology. Στη μελέτη πήραν μέρος πάνω από 18.000 άτομα.
Τα καρδιαγγειακά πλεονεκτήματα που συνδέονται με τη μεσογειακή διατροφή είναι γνωστά αλλά η ιταλική μελέτη, που διεξήχθη από ομάδα ερευνητών υπό τον Giovanni de Gaetano, αποκαλύπτει ότι τα οφέλη αυτά επηρεάζονται έντονα από την κοινωνικοοικονομική θέση των ανθρώπων. Η μελέτη έδειξε ότι η μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου παρατηρείται μόνο σε άτομα με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο ή / και μεγαλύτερο εισόδημα των νοικοκυριών. Δεν παρατηρήθηκαν πραγματικά οφέλη για τις λιγότερο προνομιούχες ομάδες.
«Τα καρδιαγγειακά οφέλη που συνδέονται με τη μεσογειακή διατροφή στον γενικό πληθυσμό είναι γνωστά» λέει η Marialaura Bonaccio, ερευνήτρια και πρώτη συγγραφέας της μελέτης. Ωστόσο, για πρώτη φορά η μελέτη μας αποκάλυψε ότι η κοινωνικοοικονομική θέση μπορεί να τροποποιήσει τα πλεονεκτήματα υγείας που συνδέονται με τη μεσογειακή διατροφή. Με άλλα λόγια, ένα άτομο σε χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση που αγωνίζεται να ακολουθήσει ένα μεσογειακό μοντέλο διατροφής δεν έχει τα ίδια πλεονεκτήματα σε σχέση με αυτά ενός ατόμου με υψηλότερο εισόδημα, παρά το γεγονός ότι και οι δύο να ακολουθούν την ίδια υγιεινή διατροφή».
Οι ερευνητές του Neuromed προσπάθησαν να κατανοήσουν τους πιθανούς μηχανισμούς που δημιουργούν αυτές τις ανισότητες. “Λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι στον πληθυσμό που μετρήθηκε ακολουθούσαν τα ίδια επίπεδα τήρησης της μεσογειακής διατροφής, οι πιο ευνοημένες ομάδες είχαν περισσότερες πιθανότητες να καταναλώνουν τροφές με μεγαλύτερο αριθμό δεικτών υψηλής διατροφικής ποιότητας σε σύγκριση με άτομα χαμηλότερης κοινωνικοοικονομικής κατάστασης” – εξηγεί η Licia Iacoviello, επικεφαλής του Εργαστηρίου Διατροφικής και Μοριακής Επιδημιολογίας.
Για παράδειγμα, σε όσους ανέφεραν ότι ακολουθούν σωστά τη μεσογειακή διατροφή (όπως μετρήθηκε με βαθμολογία που περιλαμβάνει φρούτα και ξηρούς καρπούς, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά, ψάρι, λίπη, κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα και πρόσληψη αλκοόλ), τα άτομα με υψηλότερα εισοδήματα ή υψηλότερα εκπαιδευτικά επίπεδα βρέθηκε ότι κατανάλωναν προϊόντα πλουσιότερα σε αντιοξειδωτικά και πολυφαινόλες και είχαν μεγαλύτερη ποικιλομορφία στην επιλογή φρούτων και λαχανικών. “Έχουμε επίσης βρει μια κοινωνικοοικονομική διαβάθμιση στην κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης και στις προτιμώμενες μεθόδους μαγειρέματος. Αυτές οι ουσιαστικές διαφορές στην κατανάλωση προϊόντων μεσογειακής διατροφής μας οδηγούν στο να σκεφτόμαστε ότι η ποιότητα των τροφίμων μπορεί να είναι εξίσου σημαντική για την υγεία όσο και η συχνότητα της πρόσληψης”.
«Τα αποτελέσματά αυτά πρέπει να ξεκινήσουν μια σοβαρή εξέταση του κοινωνικοοικονομικού σεναρίου της υγείας», σχολιάζει ο Giovanni de Gaetano. Οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες στην υγεία αυξάνονται και στην πρόσβαση σε υγιεινή διατροφή. Τα τελευταία χρόνια βιώσαμε μια μετατόπιση προς τη μεσογειακή δίαιτα σε ολόκληρο τον πληθυσμό, αλλά ίσως οι πιο αδύναμοι πολίτες τείνουν να αγοράζουν «μεσογειακά» τρόφιμα με χαμηλότερη θρεπτική αξία. Δεν μπορούμε να λέμε ότι ‘η μεσογειακή διατροφή είναι καλή για την υγεία’ – καταλήγει ο de Gaetano – αν δεν είμαστε σε θέση να εγγυηθούμε ισότιμη πρόσβαση σε αυτήν”.
Το πρόγραμμα Moli-sani, ξεκίνησε το Μάρτιο του 2005 και περιλαμβάνει περίπου 25.000 πολίτες που ζουν στην περιοχή Molise. Ο στόχος είναι να μάθουμε για τους περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες που σχετίζονται με τις καρδιαγγειακές παθήσεις, τον καρκίνο και τις εκφυλιστικές παθήσεις. Η μελέτη Moli-sani, του I.R.C.C.S. Neuromed, έχει μεταμορφώσει μια ολόκληρη ιταλική περιοχή σε ένα μεγάλο ερευνητικό εργαστήριο.
ISTITUTO NEUROLOGICO MEDITERRANEO NEUROMED I.R.C.C.S.
PUBLIC RELEASE: 31-JUL-2017
Πηγές https://eurekalert.org/pub_releases/2017-07/inmn-hbo072617.php
Άρθρο Marialaura Bonaccio, Augusto Di Castelnuovo, George Pounis, Simona Costanzo, Mariarosaria Persichillo, Chiara Cerletti, Maria Benedetta Donati, Giovanni de Gaetano, Licia Iacoviello, on behalf of the Moli-sani Study Investigators; High adherence to the Mediterranean diet is associated with cardiovascular protection in higher but not in lower socioeconomic groups: prospective findings from the Moli-sani study. Int J Epidemiol 2017 dyx145. doi: 10.1093/ije/dyx145