Έρευνες έχουν δείξει ότι οι διακρίσεις λόγω του βάρους μπορεί να οδηγήσουν τους ανθρώπους να παχύνουν αντί να αδυνατίσουν. Μελέτη διαπίστωσε ότι εκείνοι που βιώνουν το στίγμα της παχυσαρκίας είναι 2,5 φορές πιο πιθανό να πάρουν κι άλλο βάρος ή να παραμείνουν παχύσαρκοι. Όσοι ήταν ήδη παχύσαρκοι είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να παραμείνουν έτσι τέσσερα χρόνια αργότερα. Η επίδραση του «Weightism» η αλλιώς του στίγματος του βάρους, ήταν ανεξάρτητη από άλλους παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο, η εθνικότητα ή η εκπαίδευση, διαπίστωσαν οι ερευνητές. Οι διακρίσεις που αφορούν το βάρος μπορούν να επεκταθούν σε όλους τους τομείς της ζωής, επηρεάζοντας σημαντικά τις προοπτικές για την απασχόληση ενός ατόμου, το μισθό, τις προσωπικές σχέσεις και την υγειονομική περίθαλψη, συμπληρώνουν οι ερευνητές.
Οι επιστήμονες μέτρησαν το ύψος και το βάρος περίπου 6.000 συμμετεχόντων, ηλικίας 50 ετών και άνω, το 2006 και το 2010. Οι εμπειρίες τους από τις διακρίσεις βάρους, που καταγράφονται σε συνεντεύξεις, συσχετίστηκαν με τις αλλαγές στο Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Ωστόσο οι φυλετικές και σεξουαλικές διακρίσεις δεν φάνηκε να συσχετίζονται με την αύξηση του σωματικού βάρους.
H Δρ. Angelina Sutin, επικεφαλής της μελέτης, πρόσθεσε ότι το «Weightism είναι ένας φαύλος κύκλος». Εκτός από το γνωστό συναισθηματικό και οικονομικό κόστος, τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι οι διακρίσεις λόγω βάρους αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο της παχυσαρκίας. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο, αφού τα άτομα που είναι υπέρβαρα και παχύσαρκα είναι πιο ευάλωτα στις διακρίσεις και η διάκριση αυτή μπορεί να συμβάλει στην επακόλουθη παχυσαρκία και στις δυσκολίες της διαχείρισης του βάρους».
Τόσο οι συμπεριφορικοί όσο και οι βιολογικοί μηχανισμοί μπορούν να συμβάλλουν στη σχέση μεταξύ του στίγματος του βάρους και της παχυσαρκίας, δηλώνουν οι επιστήμονες. Έγραψαν στο ηλεκτρονικό περιοδικό Public Library of Science ONE: “οι διακρίσεις βάρους σχετίζονται με συμπεριφορές που αυξάνουν τον κίνδυνο της αύξησης του βάρους, όπως η υπερβολική πρόσληψη τροφής και η έλλειψη σωματικής άσκησης.
Υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η εσωτερίκευση στερεοτύπων σχετικών με το βάρος, τα πειράγματα και οι εμπειρίες στίγματος, συνδέονται με συχνά επεισόδια υπερφαγίας. Η υπερφαγία είναι μια συχνή συμπεριφορά ελέγχου του συναισθήματος, και εκείνοι που βιώνουν το άγχος του στίγματος της παχυσαρκίας αναφέρουν ότι το διαχειρίζονται τρώγοντας παραπάνω.
Τα άτομα που βιώνουν εμπειρίες στίγματος ως προς το βάρος, αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως λιγότερο ικανό να συμμετάσχει σε φυσικές δραστηριότητες και είναι συνεπώς λιγότερο πρόθυμοι να γυμναστούν έχοντας την τάση να το αποφεύγουν.
Επιπλέον, το άγχος αυξάνει τα επίπεδα της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) στον οργανισμό. Οι άνθρωποι με υψηλή αντιδραστικότητα της κορτιζόλης έχουν την τάση να προτιμούν τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και θερμίδες, μετά το επεισόδιο του άγχους.
Επιπρόσθετα, οι στρεσσογόνες καταστάσεις οδηγούν στην απελευθέρωση των φυσικών οπιοειδών που τονώνουν την όρεξη για εύγευστες τροφές. Οι τροφές αυτές με τη σειρά τους πυροδοτούν την περαιτέρω απελευθέρωση οπιοειδών.
«Με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσεται ένας φαύλος κύκλος ο οποίος ενισχύει την πρόσληψη τροφών υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και θερμίδες, ως ένας τρόπος αντιμετώπισης και διαχείρισης του στρες», υπογραμμίζουν οι επιστήμονες.
Πηγή:
Angelina R. Sutin, Antonio Terracciano. Perceived Weight Discrimination and Obesity. PLoS ONE, 2013; 8 (7): e70048 DOI: 10.1371/journal.pone.0070048
