PLOS, 2017
Ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός χωρών του Δυτικού κόσμου προτείνει ή εφαρμόζει φόρους στα ανθυγιεινά τρόφιμα/ροφήματα σε μια προσπάθεια περιορισμού των ποσοστών εμφάνισης νοσημάτων που σχετίζονται με τη διατροφή. Ωστόσο, η σχέση κόστους – οφέλους στο συνδυασμό ποικίλων φόρων και επιδοτήσεων δεν έχει γίνει ακόμα πλήρως κατανοητή.
Μια μελέτη παρουσιάζει πως η Αυστραλία θα μπορούσε να σώσει 3,4 δις δολάρια AUD (2,3 δις δολάρια USD) στα κόστη της υγειονομικής περίθαλψης από το χρόνο ζωής που απέμενε συνολικά σε όλους τους Αυστραλιανούς που βρίσκονταν στη ζωή το 2010, με τη θέσπιση ενός συνδυασμού φόρων στα ανθυγιεινά τρόφιμα και επιδοτήσεων για τα φρούτα και τα λαχανικά, σύμφωνα με την Linda Cobiac από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.
Σε αυτή μελέτη του 2017, οι ερευνητές προσομοίωσαν το αποτέλεσμα της φορολόγησης στα κορεσμένα λιπαρά, στο αλάτι, στη ζάχαρη, στα ζαχαρούχα ροφήματα και μιας επιδότησης για τα φρούτα και τα λαχανικά στα 22 εκατομμύρια Αυστραλών που ζούσαν το 2010. Οι φόροι και η επιδότηση σχεδιάστηκαν με τέτοιο τρόπο, ώστε οι συνολικές δαπάνες για τρόφιμα στο μέσο νοικοκυριό να μην αυξηθούν περισσότερο από 1%. Οι ερευνητές παρατήρησαν κατά πόσο οι διαφορετικοί συνδυασμοί φόρων και επιδοτήσεων επηρέασαν τα ποσοστά θνησιμότητας και νοσηρότητας των Αυστραλών, καθώς και τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης για το υπόλοιπο της ζωής τους.
Η μεγαλύτερη επίδραση στην οποία κατέληξαν προκλήθηκε από έναν φόρο που αφορούσε στη ζάχαρη, ο οποίος φαίνεται να σχετίζεται με κέρδος 1,2 ετών υγιούς ζωής για κάθε 100 Αυστραλούς που ζούσαν το 2010. Σε τόσο σημαντικά οφέλη για τη υγεία θα μπορούσαν να οδηγήσουν λίγες μόνο παρεμβάσεις δημόσιας υγείας.
Μικρότερα, αλλά εξίσου σημαντικά αποτελέσματα επέφεραν και άλλοι φόροι, σύμφωνα με τη μελέτη. Συγκεκριμένα, ο φόρος για το αλάτι επέφερε κέρδος περίπου 0,6 ετών υγιούς ζωής για κάθε 100 Αυστραλούς που ζούσαν το 2010, έπειτα ακολούθησε ο φόρος για τα κορεσμένα λιπαρά και τέλος, με μικρότερη επίδραση, ο φόρος στα ζαχαρούχα ροφήματα. Οι επιδοτήσεις για φρούτα και λαχανικά μόνες τους δε φάνηκε να οδηγούν σε ξεκάθαρο όφελος για την υγεία. Ωστόσο, συνδυαστικά με τους φόρους φαίνεται να ενισχύουν το κέρδος στα έτη υγιούς ζωής και στις υγειονομικές δαπάνες. Συνολικά, εάν συνδυαστούν οι φόροι και οι επιδοτήσεις για να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη, θα μπορούσαν να προσφέρουν περίπου 2,1 περισσότερα έτη υγιούς ζωής για κάθε 100 άτομα και μείωση στις δαπάνες κατά 3,4 δις δολάρια AUD (2,3 δις δολάρια USD).
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η συγκεκριμένη μελέτη είναι μελέτη προσομοίωσης, γεγονός που υποδεικνύει πως χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητες. Για παράδειγμα, στηρίζεται σε άλλες έρευνες για την εκτίμηση της ανταπόκρισης του κοινού ως προς τις αλλαγές στις τιμές των τροφίμων. Επιπρόσθετα υπάρχουν ζητήματα εφαρμογής για τις βιομηχανίες τροφίμων.
Ωστόσο, όπως αναφέρει η συγγραφέας, αυτή η μελέτη ενισχύει τα ερευνητικά δεδομένα που δείχνουν τα μεγάλα οφέλη στην υγεία και στη σχέση κόστους – αποτελεσματικότητας που προκύπτουν από τη χρήση φόρων και ρυθμιστικών μέτρων για την προαγωγή της κατανάλωσης υγιεινών τροφίμων. Στη συνέχεια τονίζει πως με τέτοια δυνητικά οφέλη στην υγεία των Αυστραλών και με την μείωση του υγειονομικού κόστους, πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο χώρο της δημόσιας υγείας για τη διαμόρφωση ενός πακέτου φόρων και επιδοτήσεων, ώστε να υποστηριχθούν οι στρατηγικές διατροφής.
Σε αρκετές χώρες έχουν εφαρμοστεί φόροι στα ζαχαρούχα ροφήματα. Πρόσφατα, το Ηνωμένο Βασίλειο εξέτασε, επίσης, την προοπτική μιας τέτοιας πολιτικής.
Πηγή
“PLOS. (2017, February 14). Sugar, salt, and fat taxes could save billions in health care costs. Science Daily. Retrieved March 21, 2017 from http://www.sciencedaily.com/releases/2017/02/170214162731.htm.“
