«Οι καπνιστές παροτρύνονται για τη μείωση παρά για τη διακοπή του καπνίσματος». Η ιδέα προέρχεται από τις εθνικές κατευθυντήριες οδηγίες ορόσημο σχετικά με το πώς οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να βοηθήσουν τους καπνιστές που δυσκολεύονται να εγκαταλείψουν την καπνιστική συνήθεια. Η κατευθυντήρια αυτή οδηγία, η οποία προέρχεται από το National Institute for Health and Care Excellence (NICE), είναι η 1η παγκοσμίως που πρεσβεύει πως η θεραπεία υποκατάστασης με νικοτίνη, όπως τα αυτοκόλλητα και το ρινικό σπρέι, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παροχή βοήθειας στους βαρείς καπνιστές, προκειμένου να μειώσουν την ποσότητα των τσιγάρων που καταναλώνονται.
Η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί την πιο υγιεινή επιλογή για τους καπνιστές. Η νέα όμως αυτή οδηγία κατευθύνεται από το γεγονός ότι πολλοί καπνιστές μπορεί να μην είναι έτοιμοι ή να μην νιώθουν ικανοί να διακόψουν το κάπνισμα «μαχαίρι» ενώ άλλοι καπνιστές επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα χωρίς να διακόψουν ταυτόχρονα και τη λήψη νικοτίνης. Για τους καπνιστές αυτούς, ο NICE συνιστά μια ρεαλιστική προσέγγιση “μείωσης της βλάβης”, η οποία περιλαμβάνει τη χρήση θεραπείας υποκατάστασης με νικοτίνη.
Ο καθηγητής Mike Kelly, διευθυντής του Κέντρου Δημόσιας Υγείας του NICE δήλωσε: «Περισσότεροι από 79.000 θάνατοι στην Αγγλία κάθε χρόνο οφείλονται στο κάπνισμα. Με απλά λόγια, οι άνθρωποι καπνίζουν για τη νικοτίνη, αλλά πεθαίνουν εξαιτίας της πίσσας που εμπεριέχεται στον καπνό. Ωστόσο, η νικοτίνη που εισπνέεται από το κάπνισμα είναι εξαιρετικά εθιστική ουσία και γι’ αυτό οι άνθρωποι θεωρούν τόσο δύσκολη τη διακοπή του καπνίσματος.
Για τον καπνιστή, η διακοπή του καπνίσματος είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος για τη βελτίωση της υγείας και η διακοπή «μαχαίρι» είναι πιθανότατα η πιο επιτυχημένη μέθοδος. Η κατευθυντήρια αυτή οδηγία συστήνει τη μείωση της βλάβης από τον καπνό ως μια νέα πρόσθετη επιλογή, ιδιαιτέρως για όσους είναι «βαριά» εξαρτημένοι από το κάπνισμα και θέλουν να το διακόψουν αλλά δεν αισθάνονται ικανοί να το επιτύχουν «μαχαίρι».
Συστήνει ο NICE τη χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου για τη διακοπή του καπνίσματος;
Το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι ηλεκτρονική συσκευή εισπνοής που εξατμίζει υγρή νικοτίνη σε εκνέφωμα αερολύματος με έναν τρόπο που μιμείται την πράξη του καπνίσματος. Σύμφωνα με τον NICE, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν έχουν επί του παρόντος άδεια κυκλοφορίας ως φαρμακευτικά προϊόντα, όμως αναμένεται σχετική απόφαση εντός του έτους. Καθώς προς το παρόν όμως δεν έχουν άδεια, ο NICE δεν μπορεί να εγγυηθεί για την ασφάλεια, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητά τους. Προσθέτει όμως πως είναι πιθανό να είναι λιγότερο επιβλαβή από τα τσιγάρα.
Γιατί ο NICE δίδει αυτή την κατευθυντήρια οδηγία;
Σύμφωνα με τον NICE, αν και ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος για τη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα είναι η οριστική διακοπή, πολλοί άνθρωποι δεν είναι ικανοί να το καταφέρουν. Για παράδειγμα, μόνο 4% των καπνιστών που επιχειρούν τη διακοπή χωρίς εξωτερική βοήθεια καταφέρνουν τη διακοπή και την αποχή για διάστημα ίσο ή μεγαλύτερο του ενός έτους.
Η κατευθυντήρια οδηγία συστήνει τη μείωση της βλάβης» με ή χωρίς τη βραχυπρόθεσμη ή μακροχρόνια χρήση προϊόντων με άδεια που εμπεριέχουν νικοτίνη.
Τα θέματα που η οδηγία διαπραγματεύεται είναι τα εξής:
• Η διακοπή του καπνίσματος και η χρήση προϊόντων με άδεια που εμπεριέχουν νικοτίνη για όσο διάστημα είναι αναγκαίο, προκειμένου να προληφθεί η υποτροπή.
• Η μείωση στην ημερήσια κατανάλωση πριν τη διακοπή (μείωση με στόχο τη διακοπή).
• Η μείωση της ημερήσιας κατανάλωσης των τσιγάρων.
• Η προσωρινή αποχή από το κάπνισμα, όπως η αποχή από το κάπνισμα κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας.
Ο NICE προτείνει πως η οδηγία αυτή αφορά κυρίως τους καπνιστές που είναι ιδιαίτερα εξαρτημένοι από τη νικοτίνη και τις ομάδες ανθρώπων στις οποίες ο επιπολασμός του καπνίσματος είναι υψηλότερος από τον μέσο όρο. Συγκεκριμένα, αφορά στους ανθρώπους που υποφέρουν από κάποια ψυχική ασθένεια, που ανήκουν στις κατώτερες κοινωνικό-οικονομικές ομάδες, τους ομοφυλόφιλους, τους αμφιφυλόφιλους και τους διαφυλικούς.
Προτείνει επίσης πως, σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, η μείωση στο κάπνισμα, χωρίς την υποστήριξη της θεραπείας υποκατάστασης με νικοτίνη, είναι απίθανο να επιφέρει θετικά οφέλη για την υγεία. Αυτό οφείλεται στο αντισταθμιστικό κάπνισμα, όπου ο καπνιστής αναπληρώνει τα χαμένα τσιγάρα καπνίζοντας περισσότερο σε συγκεκριμένες ώρες ή εισπνέοντας πιο βαθιά.
Ποιες είναι οι βασικές συστάσεις του NICE για το κάπνισμα;
Οι βασικές συστάσεις του NICE απευθύνονται κυρίως στους επαγγελματίες υγείας και στους οργανισμούς. Για το λόγο αυτό, οι συστάσεις τους συσχετίζονται με το τι πρέπει αυτοί οι επαγγελματίες υγείας και οι οργανισμοί να πράττουν, προκειμένου να βοηθήσουν τους καπνιστές να διακόψουν ή να μειώσουν το κάπνισμα.
Αύξηση της ενημερότητας για τα προϊόντα θεραπείας υποκατάστασης με νικοτίνη που κυκλοφορούν με άδεια
Ο NICE συνιστά στους οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στην αντιμετώπιση του καπνίσματος, όπως είναι οι τοπικές αρχές, την προώθηση των προϊόντων με άδεια που εμπεριέχουν νικοτίνη, ως πιο ασφαλή σε σχέση με τα τσιγάρα. Οι οργανισμοί αυτοί, θα πρέπει επίσης να παρέχουν πληροφόρηση για την ορθή κατανάλωση των προϊόντων αυτών.
Οδηγίες αυτό-βοήθειας
Οι οργανισμοί που παρέχουν υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος, οι κατασκευαστές των προϊόντων που εμπεριέχουν νικοτίνη και οι πωλητές λιανικής θα πρέπει να παρέχουν οδηγίες αυτό-βοήθειας, σε ότι αφορά στη σταδιακή μείωση και πληροφόρηση σε ότι αφορά στα οφέλη της σταδιακής μείωσης, με τη βοήθεια της χρήσης προϊόντων που εμπεριέχουν νικοτίνη από τους ανθρώπους που καπνίζουν πολύ.
Επιλέγοντας μια μέθοδο «μείωση της βλάβης» από τον καπνό
Οποιοσδήποτε εμπλέκεται στα προγράμματα διακοπής του καπνίσματος και στην παροχή υποστήριξης θα πρέπει να εξηγεί τη μείωση της αναμενόμενες βλάβης στους καπνιστές που δεν επιθυμούν ή δεν νιώθουν έτοιμοι για την οριστική διακοπή του καπνίσματος. Τα προϊόντα που εμπεριέχουν νικοτίνη θα πρέπει είτε να συστήνονται είτε να παρέχονται καθότι διευκολύνουν τους καπνιστές στον περιορισμό του καπνίσματος και αυξάνουν τις πιθανότητες διακοπής μακροπρόθεσμα.
Συμπεριφορική υποστήριξη
Οι υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος θα πρέπει να παρέχουν βοήθεια στους καπνιστές, προκειμένου να θέτουν στόχους για τον περιορισμό του καπνίσματος, όπως είναι τα αυξανόμενα χρονικά διαστήματα μεταξύ των τσιγάρων και η χρονική καθυστέρηση του ανάμματος του πρώτου τσιγάρου της ημέρας.
Παροχή συμβουλών για τα προϊόντα με άδεια που εμπεριέχουν νικοτίνη
Οι υπηρεσίες διακοπής του καπνίσματος θα πρέπει να διαβεβαιώνουν τους καπνιστές πως τα προϊόντα που εμπεριέχουν νικοτίνη είναι ασφαλή και αποτελεσματικά για τη μείωση του αριθμού των τσιγάρων που καταναλώνονται ημερησίως. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα ως πλήρες ή ως μερικό υποκατάστατο του καπνίσματος. Ο NICE παροτρύνει τη χρήση των προϊόντων αυτών και τη μείωση της ποσότητας των τσιγάρων που καταναλώνονται και όχι τη συνέχιση της καπνιστικής συνήθειας των καπνιστών.
Οι υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος θα πρέπει να εξηγούν επίσης την ενδεδειγμένη χρήση των προϊόντων αυτών και την επαρκή δοσολογία τους, προκειμένου να ελεγχθεί η επιθυμία για νικοτίνη. Για παράδειγμα, οι καπνιστές θα πρέπει να αντικαθιστούν κάθε τσιγάρο με κάποιο προϊόν που εμπεριέχει νικοτίνη, όπως η παστίλιες ή οι τσίχλες –ιδανικά πριν τη συνήθη ώρα κατά την οποία θα άναβαν το τσιγάρο τους- για να επιτραπεί η βραδύτερη απελευθέρωση νικοτίνης.
Ο NICE τονίζει πως κάποια προϊόντα που εμπεριέχουν νικοτίνη δεν κατέχουν άδεια κυκλοφορίας (για παράδειγμα το ηλεκτρονικό τσιγάρο) και η αποτελεσματικότητα, η ασφάλεια και η ποιότητά τους δεν διασφαλίζονται. Όμως τονίζει επίσης πως είναι πιο πιθανό να είναι λιγότερο επιβλαβή από τα τσιγάρα.
Η παροχή προϊόντων που εμπεριέχουν νικοτίνη
Οι υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος και οι επαγγελματίες υγείας, το προσωπικό υγείας των φυλακών, οι υπάλληλοι επιτήρησης και οι ιατρικοί εξεταστές της αστυνομίας θα πρέπει να προσφέρουν όλους τους τύπους θεραπείας υποκατάστασης με νικοτίνη στους καπνιστές, ως αναπόσπαστο κομμάτι μιας στρατηγικής μείωσης της βλάβης που προκαλείται στην υγεία, με ή χωρίς τη συνδρομή και άλλων βοηθητικών τεχνικών.
Τα προϊόντα αυτά μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν στην πρόληψη της υποτροπής μετά τη διακοπή ή τη μείωση της ποσότητας των τσιγάρων που καταναλώνονται ημερησίως. Οι καπνιστές θα πρέπει να συμβουλεύονται πως η παράλληλη χρήση περισσοτέρων του ενός προϊόντος που εμπεριέχει νικοτίνη, είναι πιο πιθανό να οδηγήσει σε επιτυχή αποτελέσματα, ιδιαιτέρως σε ότι αφορά στους βαρείς καπνιστές. Για παράδειγμα, τα αυτοκόλλητα μπορούν να χρησιμοποιούνται παράλληλα με τις παστίλιες ή τις τσίχλες που εμπεριέχουν νικοτίνη.
Συμπερασματικά, στην περίπτωση που είστε καπνιστής, ο επαγγελματίας υγείας που επισκέπτεστε θα πρέπει να σας παρέχει την κατάλληλη υποστήριξη, προτείνοντάς σας τους καλύτερους τρόπους για τη διακοπή ή για τον περιορισμό του καπνίσματος. Μην αισθανθείτε αποθαρρημένοι στην περίπτωση που έχετε προσπαθεί να διακόψετε το κάπνισμα στο παρελθόν και έχετε αποτύχει. Πολλοί άνθρωποι δεν τα καταφέρνουν με την πρώτη φορά, όμως οι περισσότεροι στο τέλος θα τα καταφέρουν. Τέλος, μην ταλαιπωρείται άδικα τον εαυτό σας. Η προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος χωρίς τη συνδρομή της θεραπείας υποκατάστασης με νικοτίνη έχει πολύ χαμηλό ποσοστό επιτυχίας. Έχετε πολύ περισσότερες πιθανότητες να επιτύχετε τη διακοπή ή τον περιορισμό του καπνίσματος στην περίπτωση που χρησιμοποιείστε ένα προϊόν θεραπείας υποκατάστασης με νικοτίνη, όπως οι τσίχλες, τα αυτοκόλλητα, οι παστίλιες ή το ρινικό σπρέι.
Για περισσότερες πληροφορίες:
http://www.nhs.uk/livewell/smoking/Pages/stopsmokingnewhome.aspx
